Zastosowanie elastografii w dermatologii
Elastografia jest techniką używaną w ultrasonografii do wykrywania zmian w elastyczności tkanek. Ocena sprężystości czy też sztywności tkanek, dokonywana przy pomocy aparatu usg może doprowadzić do wczesnego, nieinwazyjnego monitorowania i leczenia stanów zapalnych tkanek i guzków.
To opracowanie wyjaśni niektóre metody użycia elastografii w dokonywaniu klinicznych ocen stanu skóry i jej przydatków co może zapewnić lekarzowi pełną i rzetelną informację medyczną oraz poprawić poziom opieki nad pacjentem dzięki pracy z urządzeniem, jakim jest ultrasonograf.
Elastografia jest nową i wschodzącą techniką, która ma duży potencjał w leczeniu dermatologicznym.
Dlaczego elastografia?
Już od czasów antycznych, dotyk odgrywał istotną rolę w wykonywaniu ogólnych badań oraz ocenę stanu zdrowia pacjentów, ponieważ zapewniał on informacje dotyczące fizycznych cech tkanki. Począwszy od końca wieku XX, elastografia była używana do wystawiania diagnozy i leczenia wielu chorób, włączając w to np. nowotwory piersi, zaburzenia pracy tarczycy czy wątroby.
Ciągły rozwój tej technologii sprawił, że została ona wprowadzona do użytku w wysokoczęstotliwościowych głowicach, co daje możliwość zastosowania elastografii w badaniu tkanek powierzchniowych takich jak skóra i jej przydatki przy pomocy aparatu usg.
Zastosowanie fizyczne
Tkanka poddawana naciskowi deformuje się a następnie próbuje odzyskać swój pierwotny kształt. Taka elastyczność tkanki może być mierzona w formie odporności tkanki na deformacje. Elastografia typu „strain” jest półilościową metodą połączoną ze skalą od 1 do 5 skojarzoną ze sztywnością danej struktury gdzie 1 oznacza elastyczność a 5 sztywność. Istnieje również możliwość wyrażenie sztywności struktury w związku z miękiszem gąbczastym. Ten iloraz znany jest jako wskaźnik „strain”.
Elastografia: najlepsze praktyki
Zgodnie ze wskazówkami klinicznymi dot. elastografii wydanymi przez EFSUMB (European Federation of Societies in Ultrasound in Medicine and Biology), następujące rekomendacje powinny zostać wzięte pod uwagę podczas wykonywania elastografii na jakimkolwiek organie:
- Badana struktura powinna znajdować się w bliskiej odległości od głowicy (< 4cm).
- Badana struktura powinna być niemalże homogeniczna
- Kiedy zastosowany zostaje nacisk, nie powinno być żadnych poślizgów w strukturze powyżej głębokości płaszczyzny.
- Nacisk powinien być stosowany na powierzchni większej niż struktura która jest badana.
- Żadne struktury, które łagodzą kompresję, takie jak duże naczynia krwionośne, nie powinny być obecne.
- Struktura która poddawana jest badaniu powinna w całości zawrzeć się w obszarze badania.
- Kierunek siły kompresji powinien być znany.
- Liczba struktur poddawanych badaniu powinna być ograniczona.
W przypadku używania elastografii do badania skóry, żel nie powinien być używany w obszarze wykonywania badania. Jak można założyć, skóra jest organem który przystosowywuje się do warunków w których może zostać przeprowadzona elastografia przy użyciu właściwych technik i technologii: innymi słowy, wysokoczęstotliwościowa głowica liniowa do aparatu usg może być stosowana do skóry i jej przydatków.
Kliniczne zastosowanie elastografii
Stany zapalne skóry
Stan zapalny wpływa na sztywność skóry i jej struktur przydatkowych, powodując zmiany widoczne podczas badania ultrasonograficznego wykonywanego w modułach B-Mode oraz Doppler. Badania prowadzone przez prof. Gaspari i jego współpracowników na grupie 50 pacjentów, którzy odwiedzili gabinet zabiegowy z powodu sączenia się ropni, wykazały że używając elastografii można było zauważyć sztywność tkanki w obszarze wokół ropnia co nie było możliwe w badaniu ultrasonograficznym wykonywanym w trybie B-Mode.
Elastografia morfezy (M). Zwiększenie sztywności można zaobserwować w skórnej powierzchni podskórnej płytki w porównaniu z otaczającą tkanką (SR = 3,4)
Inne badania prowadzone przez prof. DiGeso które miały na celu określić stopień korelacji pomiędzy pomiarem wykonywanym przy użyciu technologii strain oraz badaniem USG w trybie B-Mode, pokazały że elastografia redukuje różnorodności ocen dokonywanych pomiędzy obserwatorami co do dermatologicznej sztywności pacjentów z twardziną układową.
Badania eksperymentalne prowadzone na fantomach i zwierzętach pokazały również, sztywność powierzchni skóry zwiększa się szybko po długotrwałym nacisku, co może być wczesną wskazówką do wykrycia obszarów obciążonych ryzykiem owrzodzenia.
Nowotwory skóry
Najszerszym badanym zastosowaniem elastografii w badaniu raków skóry jest rozróżnienie pomiędzy łagodnym a złośliwym guzem. W przypadku guzów, mechaniczne właściwości tkanki są zmienione w sposób który pozwala na odróżnienie guza od zdrowej przylegającej do niego tkanki.
Charakterystyka tkanek skóry i ich przydatków
Łagodne oraz złośliwe nowotwory skóry
Łagodne guzy podskórne są odpowiednio widoczne podczas wykonywania badania USG w trybie B-Mode i tylko w nielicznych przypadkach elastografia może odgrywać tu znaczną rolę w diagnozowaniu takich schorzeń. Doktor Park wraz ze współpracownikami używał tej techniki do badania różnic pomiędzy podrażnionymi a nieuszkodzonymi cystami naskórka, dochodząc do wniosków, że nieuszkodzona cysta wykazuje większą sztywność niż ta podrażniona.
Elastografia elastyczna torbieli (Q). B, rak płaskonabłonkowy policzka (CE). SR = 2,36 wskazuje, że uszkodzenie jest sztywniejsze niż sąsiadująca podskórna tkanka komórkowa.
Elastografia pokazuje, że złośliwe guzy skóry są bardziej sztywne niż otaczająca je tkanka. W badaniach pilotażowych prowadzonych przez prof. Botar w 42 przypadkach czerniaków, 39 pacjentów badanych było przy użyciu tej technologii oraz Dopplera kolorowego w celu dokonania oceny waskularyzacji. U osób cierpiących na czerniaka stwierdzono hiperwaskularyzację i wielokrotne pogrubienie żył, elastografia wykazała również, że naczynia krwionośne były bardziej sztywne niż przylegająca do nich skóra. Naczynia z najwyższym stopniem waskularyzacji wykazywały największą sztywność.
Powiększenie węzłów chłonnych
Węzły chłonne mają elastyczną strukturę w której kora z reguły jest mniej sztywna niż kapsuła i wnęka. Aby ocenić sztywność węzłów chłonnych, elastografia jest używana do zaklasyfikowania węzłów w 4 lub 5 kategorii, zgodnie z proporcjami obszarów sztywności jakie prezentują. Łagodne powiększenie węzłów zazwyczaj zdaje się być delikatne podczas gdy złośliwe zmiany węzłów mają tendencję do bycia bardziej sztywnymi.
Wnioski:
- Elastografia jest nową i ważną techniką która ma olbrzymi potencjał w fizycznej charakterystyce tkanek skóry i jej przydatków przy pomocy aparatu usg.
- W szczególnych przypadkach takich jak czerniak, wczesne jego wykrycie jest niezwykle istotne. Doktor Hinz doszedł do wniosków, że jako dodatek do konwencjonalnej sonografii w trybie B-Mode, elastografia połączona z kolorowym Dopplerem zwiększa czułość (od 80,9% do 95,2%) wykrywania metastatycznych zmian chorobach w przypadkach podejrzenia występowania powiększonych węzłów chłonnych , ale nie stwierdził zwiększenia specyfiki zmian.
- Technologia ta oferuje całościową i spójną informację pozwalająca na ocenę stanu tkanek skórnych. Taka informacja może zapewnić lekarzowi pełną i rzetelną informację medyczną oraz poprawić poziom opieki nad pacjentem.
Redakcja KOSMED
Latest posts by Redakcja KOSMED (see all)
- Zastosowanie Laparoskopowych Sond Ultrasonograficznych w Chirurgii - 30 lipca 2024
- Najnowsza instalacja rezonansu magnetycznego Magnifico VET - 17 lipca 2024
- „Wsparcie podstawowej opieki zdrowotnej” Feniks 6.1 – nabór do programu - 15 lipca 2024
